Dexter 6. Sezon: Din ve Bilim Tartışmaları

Michael C. Hall hakkında daha önce övgü dolu bir yazı yazmıştım. (Övmeye de devam. Dexter çekimleri sırasında hafif de olsa bir kanseri yenmeye çalışırken bile performansında zerre düşüş yaşanmıyor.) Dexter'ı tamamen izledikten sonra genel bir yazı yazmaya da niyetlenmiştim. Ama 6. sezon yakıp geçtikten sonra o sezona odaklanmaya karar verdim.

Dexter izlerken düşündüren bir dizi. Dizi hakkında genel bir tartışma, dizinin izleyicileri cinayete özenip özendirmediği. Ortada oldukça eli yüzü düzgün bir katil var ve sadece gerçekten seri halde, psikopatça zevk alarak cinayet işlediğini kanıtladığı katilleri öldürüyor. Kendisinin de bundan zevk alması oldukça ironik. Babası çocukluktan beri onun içindeki "karanlığı" öyle yönlendirmiş. Diğer katillere küfrederken Dexter'a alkış tutacak hale geliyorsunuz.

Dizi Türkiye'de çekilse kime yetişceğini şaşıracak Dextercık bir yandan da bilimsel ilkelerden ödün vermeyen biri. Kendisi amansız bir kan uzmanı ve adli tıp departmanında çalışıyor. Herkesten fazla tecrübe sahibi olması olaylarda hep bir adım öne geçmesini sağlıyor. İşte karşılaştığı olaylarda da kendi cinayetlerinde de bilimin ışığından yararlanıyor.

Durum böyleyken ve ben de tam din-bilim tartışmasının tarihteki felsefi yansımalarını çevirmişken 6. sezon geldi çattı. Türkiye'de çekilse "manevi duygularımıza hakaret edildi" diye diziyi yayından kaldıracak, hızını alamayanlar tarafından dizi setini yağmalatacak ve muhtemelen oyuncuları yurt dışına kaçmak zorunda bırakacak bir sezon bu.

Yüksek sürprizbozan ve din dozu

Sezonda her zamanki gibi birkaç olay bir arada yaşanıyor. Birinci temel olay "Father Sam". Sam, aslında "gerçek" bir peder değil ama kime göre neye göre tartışılır. Zamanında bir cinayet işlemiş ve kendini dine vermiş. Kendi karanlığını bastırırken başka çocukların böyle bir karanlığa kapılmaması için canla başla çalışıyor. Düz adamlıkta çığır açan Dexter için bir insan ya suçludur ya değildir. Ama kutsal kitabı satır satır okumuş Sam'de durum değişiyor. Bir insanın iman yoluyla yaptığı kötülüklerden pişman olabileceğini ve bunu iyilikle telafi edebileceğini görüyor. Dexter'la Huzura Doğru kıvamına gelmişken Sam'in uyuşturucu batağından kurtardığı veletlerden biri onun canına kastediyor. Ölüm döşeğindeki Sam hâlâ daha çocuğa onu affettiğini söylemesini istiyor Dexter'dan. Dexter tam hak yolunu bulacakken çocuk "oh ne de güzel şahit mahit yok, cinayetim yanıma kaldı" moduna girince ona soluğu vaftiz edildiği denizin dibinde aldırıyor.

Yine bu sezonda, Dedektif Angel Batista, Dexter'a dünyalar tatlısı (ama sezon sonunda gördüğümüz kadarıyla dünyalar safı) oğlu Harrison'ı kalitesiyle ünlü bir okula yazdırmasını tavsiye ediyor. Ama okul dini eğitim veriyor ve dini inanca sahip aileleri kabul ediyor. Dexter'ın baş rahibeyle görüşmesi tahmin edileceği üzere felaket oluyor: "Hristiyan mısınız?" "Hayır.", şu musunuz bu musunuz hayır. Ateizm de olsa "inandığınız bir şey yok mu?" Dexter'ın boş bakışları eşliğinde "Hayır". Dexter, kız kardeşi Deb'den fırçayı da yedikten sonra uzun uzun düşünüyor. Kendinin karanlığının içindeki boşluktan kaynaklanabileceği sonucuna vararak Harrison kendi gibi olmasın diye baş rahibeyle tekrar konuşuyor ve oğlunu okula kabul ettiriyor.

Sezonun çözülmesi gereken büyük cinayetiyse din adına işleyen bir öğretim görevlisi ve onun peşinde dolaşan sanat tarihçisi Travis. Dexter'ın dinle üçüncü bir katmanda yüzleşmesi gerekiyor böylece. Cinayetlerin hepsi İncil'deki hikâyelere göre işleniyor. Her zaman bir adım önden giden Dexter için yepyeni bir deneyim bu. Sezon sonuna doğru dizi adeta Fight Club'a dönüşüyor ve Travis'in aslında hocasını öldürdüğünü, Dexter'ın babasıyla konuştuğu gibi onun da kafasından konuştuğunu görüyoruz. Ama Travis tutarsız, dengesiz. Zamanında tedavi görmüş ve yarıda bırakmış. Katil de olsa aklıselimliğiyle Dexter'a şükrediyoruz.

İşin felsefesi

Bu sezon tam da aynı konularda yaptığım çevirinin üstüne geldi demiştim. İzlerken zevkten ve heyecandan titreten bu sezonda özellikle sonlara doğru aslında yüzlerce yıllık ciddi tartışmalar da öne sürülüyor. Din ve bilim çatışması, gerçek iman, din adına işlenen cinayetler, hepsi bir arada. Dexter'ın son iki bölümde söyledikleri çerçeveletip duvara asılacak cinsten.

Travis, bu cinayetleri din adına işlediğini söyleyerek yaptıklarını meşru kılmaya çalışıyor. Dexter, Father Sam örneğini veriyor. Gerçekten inanan birinin din için öldürmeyeceğini, tam tersine daha fazla hayat kurtaracağını savunuyor. Travis, Dexter'ı sahte peygamber olarak görüyor ve onu konuşturanın içindeki kötülük olduğunu söylüyor. Dexter "Kötülük olmasa iyiliğin kıymetini bilemezdin. Her şey böyle dengede kalıyor" minvalindeki sözleriyle din ve bilim insanlarını en çok meşgul eden tartışmalardan birine taraf oluyor.

Kötülük sorunu çok köklü ama temel olarak iki taraf var. Bir taraf, Tanrı her şeyin yaratıcısıysa kötülüğü neden yarattı, kullarına kötülük yapmak da onun sıfatlarına dahil mi, öylese Tanrı kötücül mü der. Diğer tarafsa Tanrı mükemmel olduğu için kötülüğü de yarattı, zıtlar varolmalı, kötülük olmazsa iyiliğin iyilik olduğunu anlamazdık der. Birinci tarafı genelde bilim insanları, ikinci tarafı da genelde din insanları savunur. Dexter'ın cinayet öncesi ikinci savunmayı kullanması hem ilginç hem de tuhaf biçimde ikna edici.

Bölüm sonunda Travis meşhur mizansende yerini almışken gözlerini açtığında İsa heykelini görür ve "İsa!" diye iç geçirir. Tam o sırada Dexter ayağa kalkar ve heykelin suratını kapatır. "Hayır Dexter." Dizinin bu sezonunda koyu Hristiyanlara dokunabilecek sahneler var, olay olmuş mudur bilmem. Ama Türkiye'de benzerinin yapılması zor görünüyor. Dini bir kanalın Beyoğlu'nda yaptığı röportajda "Bir akrabanızın ateist olduğunu öğrenseniz ne yapardınız?" sorusuna gelen asmak kesmek kelle uçurmak çizgisindeki cevaplar, sunucunun "Peki, Kuran'ı okudunuz mu?" sorusuna gelen "yoo" diye kayıtsızlıkla sallanan başlar Dexter'ı çileden çıkarmaya yeterdi muhtemelen. Bölümün din hakkındaki özeti şu olabilir: Sam gibi oku ama Travis gibi yorumlama.